پیامدهای منفی حضور غربی‌ها در افغانستان
گفتگو با دکتر علی واحدی
از سقوط طالبان و حضور غربی‌ها، به رهبری ایالات‌متحده آمریکا در افغانستان، بیش از یک دهه سپری می‌شود، بدون تردید با توجه به شعارهایی که کشورهای غربی، در آغاز داده بودند، بسیاری بر این باور بودند که افغانستان، در آینده نه‌چندان دور، به یک کشور آباد و توسعه‌یافته تبدیل خواهد شد. اما بااین‌وجود، نتایج و دستاوردهای منفی حضور غربی‌ها در افغانستان گسترده است. گفتگوی زیر به بررسی تبعات منفی حضور غربی‌ها در افغانستان پرداخته است.
موسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام: تداوم حضور غربی‌ها در افغانستان چه تبعاتی در حوزه‌ی سیاسی و امنیتی داشته است؟
حضور غربی‌ها نه‌تنها تاکنون مثبت نبوده است؛ بلکه تبعات منفی زیادی را در بعد سیاسی، امنیتی داشته است و در این سه دهه ملت و کشور افغانستان را متأثر کرده است. از نظر مسائل امنیتی، آن‌ها با هدف تأمین امنیت و مبارزه با گروه‌های افراطی وارد افغانستان شدند، اما متأسفانه نه‌تنها این امنیت تأمین نشد، بلکه ناامنی نیز گسترش پیدا کرد. علت آن‌هم این بود که آن‌ها به دنبال تأمین امنیت نبودند. بهانه حضور غربی‌ها در افغانستان حضور بن‌لادن در منطقه بود. اما زمانی که بن‌لادن کشته شد، پرونده القاعده ، بن‌لادن و طالب بسته شد. اما هنوز آن‌ها حضور خود را ادامه می‌دهند. وقتی طالب تضعیف می‌شود، آن‌ها به بهانه اینکه تهدید شبکه حقانی خطرناک‌تر از طالب است می‌مانند. بعدازآن به بهانه داعش می‌مانند. درواقع حضور غربی‌ها در افغانستان و اهداف امنیتی که دنبال می‌کنند متضاد با ادعاهای آن‌هاست.
موسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام: از نظر اجتماعی چه آسیب‌هایی وارد کرده است؟
در حوزه اجتماعی، حضور غربی‌ها در افغانستان، زمینه فساد را دامن زده است. وقتی در جامعه‌ای فساد اوج بگیرد، مسلماً اخوت، دوستی، صداقت و زندگی انسانی مختل می‌شود. فساد اخلاقی را در جامعه ما افزایش پیدا می‌کند و جامعه از امنیت اخلاقی و اجتماعی برخوردار نخواهد بود. آرامش اجتماعی بر هم زده می‌شود. لذا دامنه فساد درزمینهٔ‌های آدمکشی، دزدی و غارت و حتی فساد اخلاقی در افغانستان به‌شدت افزایش پیدا کرده است. امروزه غربی‌ها افغانستان را به فساد اداری متهم می‌کنند. به‌طوری‌که منشأ این فساد خود غربی‌ها هستند . آن‌ها اخلاق انسانی را در وجود انسان‌ها نابود کردند و ذهن انسان‌ها مادی و سکولار شده است وقتی مردم افغانستان مادی‌گرا شوند و اندیشه سکولار پیدا کنند، اندیشه سکولار سبب می‌شود که مردم دچار هر نوع فساد شوند. ورود و گسترش این فساد و تقویت آن توسط غربی‌ها بوده است. به‌علاوه تسلیحاتی که غربی‌ها در افغانستان به کار می‌برند، شیمیایی است که می‌تواند حتی نسل آینده افغانستان را دچار اختلالات ژنتیکی کند. آن‌ها آسیب‌های خیلی جدی به مردم افغانستان وارد کردند که حتی حیات اولیه مردم افغانستان را در معرض خطر قرار داده است.
موسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام: آیا افزایش آمار معتادان و کشت و مواد مخدر هم در همین راستاست؟
یکی از تبعات منفی حضور غربی‌ها در افغانستان، ترویج و گسترش مواد مخدر در افغانستان بود. وقتی جامعه را معتاد می‌کنند، جامعه منفعل می‌شود و حالت فعالیت و تحرک و آرمان‌خواهی خود را از دست می‌دهد. یک جوان معتاد نه‌تنها به جامعه کمک نمی‌کند، بلکه فشاری بر جامعه تحمیل می‌کند که این خود منها فساد است. اگر چنین فردی نتواند هزینه مواد مخدر خود را تأمین کند، دست به دزدی و آدمکشی می‌زند. اگر مسئول دولتی باشد، دست به فساد اداری می‌زند. یکی از جنایت‌هایی که بر حق ملت افغانستان کردند، همین گسترش مواد مخدر بود. شبانه توسط هواپیما و مراکز امنیتی و فرودگاه تحت کنترل خود، مواد مخدر را صادر می‌کنند. باندهای بین‌المللی و مواد مخدر نیز از نظر اقتصادی برای غربی‌ها منفعت دارد، ولی تمام آسیب‌های آن متوجه جامعه افغانستان است.
موسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام: تداوم حضور غربی‌ها در افغانستان چه تبعاتی در حوزه‌ی فرهنگی داشته است؟
از نظر فرهنگی حضور غربی‌ها پیامد منفی بسیار زیادی داشت، چرا که افغانستان یک کشور اسلامی است. قبل از ورود غربی‌ها رهبران جهادی در افغانستان به خاطر اسلام جهاد و مبارزه کردند و شهید دادند، اما امروزه غربی‌ها درصدد ایجاد، تحکیم، ترویج و گسترش فرهنگ و اندیشه سکولار هستند. بدین معنا که دین اسلام را کمرنگ و بنیاد و اصول و اساس اعتقادی مردم را تضعیف کنند. با توجه به نفوذ ماهواره و شبکه‌های ماهواره‌ای، مبنای کاری و تبلیغاتی این شبکه‌ها ترویج فرهنگی غرب مثل فرهنگ بی‌حجابی است. آن‌ها درصدد ترویج فرهنگ هم‌جنس‌بازی هستند. آن‌ها کاری کردند که ساختار فرهنگی جامعه ما در معرض تحقیر و خطر قرار بگیرد.
در بعد دیگری تغییرات چون افزایش تعداد کلیساها و مراکز تبلیغاتی در رابطه با مسیحیت رخ داده است و آن‌ها به‌شدت در این زمینه کار و هزینه می‌کنند. همچنین به جوانان افغانستان ، عناصر تحصیل‌کرده و فعال افغانستان را غافل و به این عنوان که به شما تابعیت می‌دهیم و از مذهب خود دست بکشید آسیب‌هایی وارد می‌کنند. درواقع حضور غرب در بعد اجتماعی آسیب‌های خیلی جدی وارد کرده است.
موسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام: پیامدهای دیگر اقتصادی در رابطه با حضور غربی‌ها در افغانستان چیست؟
در زمینه بازسازی افغانستان، قرار بود غربی‌ها زیرساخت‌های اولیه افغانستان را تضمین، تأمین و بازسازی کنند. اما امروزه امکانات و وسایل رفاهی ، که افغانستان در زمان دولت کمونیست‌ها و دولت مجاهدین داشت، نیز از بین رفته است. اگر امروز در پایتخت افغانستان برق وجود دارد، اما این برق از خارج کشور است. زیرساخت‌های اولیه با وجود سه دهه حضور آمریکایی‌ها در افغانستان نه‌تنها بازسازی و ترمیم نشده است، بلکه از بین نیز رفته است. غربی‌ها ادعا می‌کردند که افغانستان را بهشت درست می‌کنند، اما امروزه افغانستان به جهنم تبدیل شده است. امروزه در افغانستان از بعد مالی امنیت وجود ندارد. گذشته از این در حال حاضر تمام معادن طبیعی و دست نخورده افغانستان توسط غربی‌ها به تاراج و غارت می‌رود. سرمایه اصلی افغانستان امروز در معرض تاراج است. آن‌ها می‌گویند ما به افغانستان کمک می‌کنیم، درحالی‌که صد برابر آن مواد طبیعی و ذخایر طبیعی افغانستان را غارت می‌کنند. همچنین کمک‌ها و پول‌هایی هم که آن‌ها ادعا می‌کنند به دست ملت افغانستان می‌رسد، درواقع به دست ملت نمی‌رسد. چنانچه 20% از این پول‌ها به دست عناصر همکار با غربی‌ها و به‌عنوان دلال کار می‌کنند می‌رسد و هشتاد درصد بقیه با عناوین مختلف به جیب غربی‌ها بازمی‌گردد.
در این میان تا زمانی که غربی‌ها در افغانستان حضور داشته باشند؛ وضعیت افغانستان وخیم‌تر می‌شود. این حضور،بحران سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و مالی ایجاد می‌کند. اگر آن‌ها افغانستان را ترک نکنند و دست از افغانستان نکشند، یقیناً افغانستان مبدل به یک کشور ویرانه و آفت‌زده می‌شود. این بدین معنی است که تبعات حضور آن‌ها در افغانستان جز ویرانی اساس و بنیاد امنیتی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ثمره دیگری ندارد. آن‌ها هرچند ادعا می‌کنند که حضورشان برای حل مشکلات افغانستان است. اما تنها راه‌حل افغانستان خروج بلاقید و شرط، غربی‌ها از افغانستان است. دراین‌بین باید توجه داشت که افغانستان دارای ملتی سخت‌کوش، قانع و آزاداندیش است و اگر غربی‌ها بگذارند، افغانستان کشوری قوی است.
