چشم انداز حمله ائتلاف عربی به بندر الحدیده یمن،گفتگو با جعفرقنادباشی، موسسه آینده پژوهی جهان اسلام
در هفته های گذشته جدا از طرح مشارکت احتمالی واشنگتن در حمله به بندر «الحدیدة» توجه ائتلاف عربی برای حمله به بندر الحدیده یمن بیشتر مطرح شده و همزمان نیز سازمان ملل متحد هشدار داد ممکن است بحران در ساحل غربی یمن به ویژه حدیده، وخیم تر شود.گفتگوی زیر برای بررسی علل و پیامدهای توجه ائتلاف عربی جبهه غرب یمن و بندر الحدیده است
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: حال حاضر بسترهای امنیتی و مناطق جغرافیایی نیروهای مختلف در غرب یمن چگونه است؟
جنبش انصارالله و گروه های مردمی توانسته اند در یمن امنیت خوبی را برقرار کنند. مرزهای زمینی با عربستان مرزهایی است که عربستان دیگر امیدی به دست اندازی در این قسمت ها ندارد و حتی در استان هایی از عربستان مانند استان جیزان و استان هایی همسایه آن نیروهای انصارالله و جنبش های مردمی حضور پیدا کرده و توانسته اند جلو روند. در جنوب هم تقریبا انصارالله توانسته استان های اطراف صنعا را در اختیار گیرد. در واقع می توان گفت که قوه و نیروی مسلط، انصارالله و جنبش های مردمی هستند و ماه هاست که تشکیل دولت تحت عنوان دولت نجات ملی داده و کار می کند. لذا در حال حاضر می توان گفت که نقطه قوت انصارالله برای مقابله با عربستان و مزدورانی که به یمن می فرستد، موشک است.
در مقابل عربستان و امارات سعی کرده بر عدن مسلط شوند، کوشش های آن ها تاکنون ناموفق بوده است. اخیرا نیز از طریق شورای انتقالی در جنوب سعی کرده اند به مناطق جنوبی را دست اندازی کنند و زمینه بازگشت آقای منصور هادی را فراهم کنند. اما نتوانسته اند این کار را انجام دهند. در این شرایط که مقاومت انصارالله و جبهه مردمی توانسته است عربستان را ناامید کند. طرحی به نام طرح حمله به بندر الحدیده که در دریای سرخ مطرح می شود. چون الحدیده مرکز آذوقه است و تنها راهی که انصارالله کمک هایی مانند آرد، دارو و مواد غذایی دریافت کند خواسته اند که آخرین رگه حیاتی انصارالله را مورد حمله قرار دهند. البته آن ها دست به تبلیغات بین المللی در دنیا هم زدند و اعلام کرده اند که در یمن، قحطی شده است و دوازده میلیون نفر واقعا در حال دست و پنجه نرم کردن با مرگ هستند. در این شرایط، عربستان به دنبال بمباران کردن الحدیده است. این تبلیغات هم تا اندازه ای موثر بوده و طی هفته اخیر نشانه هایی مربوط به حمله از سوی عربستان دیده شده است. در واقع تهدیدی نیروهای مزدور عربستانی به دلیل این است که نتوانسته اند کاری کنند و به آمریکایی ها متوسل شده و سعی می کنند حمایت های آمریکا را به رخ مردم یمن بکشانند یا تهدیدهایی مانند سد مواد غذایی را انجام دهند تا سبب ناامیدی شود. اما آنچه در حال حاضر در یمن شاهد آن هستیم وحدت بی نظیر متکی به نیروهای مردمی و بر پایه یک دولت نجات ملی و حفظ امنیت و آمادگی برای دفاع در برابر هر نوع تجاوز عربستان است.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: علل توجه به طرح حمله گسترده ائتلاف نظامی عربستان به غرب یمن از طریق دریا یا هوا چیست؟
اگر آنها بخواهند از طریق دریا حمله کنند، از نقاط قوت دیگر انصارالله ، دریاست و توانسته اند تا کنون تحرکات عربستان و آمریکا را محدود کنند، چرا که آن ها چند کشتی و ناوچه عربستان و برخی از قدرت هایی را (که به عدن نزدیک می شدند) را در دریا مورد هدف قرار دادند. این توانمندی همواره قدرت هایی را که بخواهند از طریق دریا به یمن حمله کنند را نگران می کند. به خصوص انصارالله و گروه های مردمی از شیوه های نامتقارن استفاده می کنند که می تواند با نیروی اندک و توانمندی بسیار زیاد ارتش های کلاسیک را زمین گیر کند.
از یک سو ائتلاف عربی به نیروهای نیروهای القاعده متوسل می شوند و در بسیاری بخش ها عربستان برای پیشبرد مقاصد خود متکی به نیروهای تکفیری یا شبه داعشی یا شبه القاعده شده است، اما به هیچ وجه افتخارآمیز نیست و آینده ای برای آن ها تصویر نمی شود. همچنین انبارهای آذوقه ای انصارالله را به نام انبارهای تسلیحاتی، مورد حمله قرار می دهند. در واقع تهدیدات حکومت آل سعود بیشتر این است که ما از طریق هوا حمله و بندری را که در آن سلاح دریافت می کنید (را مورد حمله قرار می دهیم) در حالی که آنچه از طریق این بندر به دست می آید، مواد غذایی است که ابتدا به جیبوتی و دفتر سازمان ملل رفته و در آن جا بازرسی و مواد غذایی در کشتی قرار می گیرد و در نهایت به الحدیده می آید. در واقع برای این که نیروهای انصارالله را زیر سوال ببرد، تهدیدات و حمله آن ها را هم با اتهامات این چنینی همراه کرده اند که به جایی نرسیده و همچنان هم نتوانسته اند.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: در وضعیت کنونی، نگاه بازیگران مختلف در ایجاد جبهه جدید در غرب یمن چیست؟
عربستان زمانی که حمله را به یمن آغاز کرد و تصور این کشور این بود که علاوه بر پنج کشور دیگر عضو شورای همکاری خلیج فارس، چهار کشور دیگر منطقه مثل ترکیه، پاکستان، سودان، مصر و … نیز همکاری خواهند کرد. اما در حال حاضر حدود یک سال و نیم گذشته ما شاهد بودیم که حتی نه تنها چهار کشور مهم دیگر نیامدند، بلکه بین اعضای شورای همکاری خلیج فارس هم اختلافات شدیدی در گرفت. اماراتی ها، کویتی ها به نوع دیگری راه خود را جدا کرده اند. قطر هم راه خود را به گونه ای دیگر جدا کرده است. لذا چینش نیروها به گونه ای است که یا نیروهای برخی از کشورهای آفریقایی عقب مانده توانی ندارند و یا به ضرب پول تعداد اندکی نیرو فرستاده اند و یا آمریکایی که وعده های کلی می دهند.
در واقع، ترکیه، ریسک نمیکند تا مردم یمن را سرکوب نمی کند. مصری ها نگران سرکوب مردم یمن هستند، به این دلیل که در گذشته به شکست سختی از یمنی ها خوردند و اکنون ممکن است که مداخلات آن ها مورد اعتراض مردمشان واقع شود. بنابراین، دلایلی که در حال حاضر عربستان این هزینه سنگین را به آقای ترامپ می دهد که او از عربستان حمایت کند، چینشی است که به هیچ وجه به نفع عربستان نیست. این مبالغ صدها میلیارد دلاری و قراردادهایی بسته شده، نشان دهنده ضرری است که متوجه عربستان است.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: با توجه به اعزام پنج هزار نیروی سودانی، در چه صورتی حمله گسترده در کوتاه مدت اتفاق می افتد؟
سودانی ها نگران هستند و با این که مبالغی دریافت کرده اند که با ایران قطع رابطه کنند، ولی توانمندی که بتوانند آشکارا علیه یمن حمله کنند، را ندارند. سودان و یمن به دریای سرخ راه دارند و هر گونه تحرکی منجر به بدبینی یمن شود، می تواند در آینده زیان بخش باشد و مسلمان های سودانی هم راضی نیستند که حکومت آن ها همسو با پادشاهی عربستان، یمن را سرکوب کند. در این بین در صورتی که تصمیم به حمله عاقلانه باشد، این دیدگاه به وجود می آید که آن ها درصدی از موفقیت را به همراه دارند و آیا می توانند این پیروزی را در آینده حفظ کنند؟. در واقع در حال حاضر بر اساس محاسبات، عربستان امیدی ندارد تا بتواند در یک حمله فراگیر به سمت غرب یمن موفق شود. چرا که دو سال گذشته که این موضوع را تجربه کرده است و در شش سال از زمان بیداری اسلامی، انواع سیاست ها را به کار برده و مردم یمن نشان داده اند که می توانند مقاومت کنند. آنها ممکن است که پیروزی هایی را نیز به دست بیاورند و مناطقی را بگیرند، اما با توجه به توانمندی مردم یمن هیچ امیدی به پیروزی در یمن ندارد و هیچ امکانی برای حفظ آن پیروزی در دراز مدت وجود ندارد.
