رابطه پ ک ک با بازیگران کردی و نفوذ در اقلیم کردستان عراق | گفتگو با اسد اله سلیمانی / کارشناس مسائل عراق

در رخدادهای یک سال گذشته سوریه و عراق داعش نقش پررنگی داشته است. در کنار آن نیز نیروهای همراه و یا متحد پ ک ک به گونه ای جدی در  تحولات ترکیه، اقلیم کردستان و سوریه حضور داشته اند. در این بین برای بررسی بیشتر نقش پ ک ک در اقلیم کردستان گفتگویی با اسد اله سلیمانی داشته ایم:

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: در یک سال گذشته حضور حزب پ.ک.ک در اقلیم کردستان عراق با چه تحولاتی روبه رو بوده است؟

نمی توان اطلاع دقیقی از یک سال گذشته ی حضور پ.ک.ک در اقلیم کردستان داشت. اما با موضع گیری در سوریه و مخالفت آنها با سیاست های بارزانی تا حدودی در اقلیم کردستان تحت فشار قرار گرفتند. هر چند که نیروهای آقای بارزانی چندان قدرتی ندارند تا آنها را تحت فشار قرار دهند، تنها از نظر امکاناتی (که می توانند در اختیارشان قرار دهند) آنها را تحت فشار قرار داده اند. یعنی ممکن است که ترددها آنها را از فرودگاه اربیل با محدودیت روبرو کنند، اما از نظر موقعیت جغرافیایی نمی توانند فشاری را برر پ ک ک وارد کنند، زیرا آنها همیشه از نظر نیروهای  نظامی و انگیزه ای بر نیروهای بارزانی و اقلیم کردستان غالب بوده اند. لذا آنها یک منطقه ی خاص خود را دارند که  نیروهای بارزانی نمی توانند در آنجا دخالت کنند. لذا تنها می تواند تردد نیروهای آشکار آنها را تحت فشار قرار داده و نگذرانند عبور و مرور کنند، و اگر نه نیروهای مخفی آنها راحت در فرودگاه اربیل تردد دارند و کلیه ترددهای آنها از فردوگاه اردبیل و حتی با گذرنامه های اروپایی انجام می گیرد.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: با نگاهی به جنگ پ.ک.ک با ترکیه، حملات ترکیه چه تاثیری بر توان نیروهای پ.ک.ک در اقلیم کردستان گذاشته است؟

این حملات چندان نتوانسته است که بر توان آنها اثری بگذارد . چنانچه بارها و بارها در رسانه ها، مقامات بلند پایه ترکیه آشکارا اعلام کرده اند، زمانی که هواپیماهای  ترکیه در حال بمباران نیروهای پ.ک.ک در اقلیم بودند نیروهای پ.ک .ک در پناهگاههای خود به موزیک گوش می دانند. در واقع ترکیه تنها کوه و کمر را بمباران کرده است و نیروهای پ.ک.ک هم پایگاه آشکار و مشخصی ندارند. حتی اگر هم  پایگاهی داشته باشند به صورت آموزشی و موقتی است، لذا اکثر آنها در غارها مخفی هستند و بمبارانها و اقدامات ترکیه چندان بر توان نظامی پ.ک.ک تاثیری نگذاشته است.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: آیا قندیل همچنان به عنوان پایگاه اصلی پ.ک.ک در اقلیم کردستان محسوب می شود؟

قندیل مرکز فرماندهی نیروهای پ.ک.ک می باشد، و کلیه طرحها و برنامه های آنها از آنجاست. اگر آنها را خارج از این منطقه ی حاکمیتی در نظر بگیریم پی می بریم که در واقع آنها دارای یک حکومت هستند. در این منطقه برگه تردد، محدوده و ایست بازرسی دارند، تعدادی از روستاهای آنجا  در اختیار آنهاست، مردم تعدادی از روستاها در خدمت آنها می باشند و از امکانات آنها استفاده می کنند، حتی این حزب  به  برخی از روستاها برق کشیده است. بعبارتی منطقه حضور آنها کاملا جدا از اقلیم کردستان محسوب می شود و این مردم تنها دارای شناسنامه اقلیمی هستند وگرنه برق، آب و مایحتاج آنها تحت کنترل پ.ک.ک است. لذا اینگونه نیست که تنها یک پایگاه در دست آنها و بقیه روستاها و شهرها در اختیار اقلیم باشد، بلکه پ.ک.ک در آنجا یک حکومت حاکمیتی ، مجلس و شهرداری دارند و همه چیز آن تحت فرمان پ.ک .ک است.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: با نگاهی به تحولات سوریه  برخی معتقدند بخشی از توان کادر رهبری پ.ک.ک به کردستان سوریه عزیمت کرده است، این حرف تا چه حدی می تواند صحیح باشد؟

تمام فرماندهان نیروهای کردستان سوریه از همین نیروهای پ.ک.ک می باشند.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: در واقع آیا برخی از نیروهای پ.ک.ک مقرهای خود را به کردستان سوریه انتقال داده اند؟

در اینکه کردستان سوریه جزء پایگاه پ.ک.ک است نباید شک کرد و کردستان سوریه هر آنچه توان نظامی دارد به پ.ک.ک تعلق دارد. اما ظرفیت پ.ک.ک بالاتر از آن است که با تغذیه نیروهای کرستان سوریه از ظرفیت خودش کم شود. چون توان نظامی بالایی دارد، می تواند، در کمتر از سه ماه نیروهایی در حد دسته و گروهان و حتی گردان را آموزش دهدو به دلیل کادر قوی نباید تصور کنید که اگر بخشی از نیروی پ.ک.ک به سوریه برود از توان نیرویی خود کاسته می شود. 

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: نگاه پ.ک.ک به بارزانی و اقلیم کردستان چگونه است؟

پ.ک.ک با بارزانی و طالبانی از قدیم در رقابت است. آنها معتقدند که سه خانواده  وضعیت کردستان در چهار کشور عراق، سوریه و ترکیه و ایران را رقم می زنند. دو خانواده ی آن در عراق هستند که هیچ نفوذی در بقیه کشورها ندارند. بقیه کردستان نیز در اختیار پ.ک.ک و خانواده اوجالان می باشد، در واقع پ.ک.ک خود را قوی تر از اقلیم می داند، و تنها منطقه اقلیم کردستان را به دلیل قدرت  سیاسی آشکار و اعلام وجود در مجامع بین المللی از خود قوی تر می داند وگرنه در بقیه چیزها خود را قوی تر می داند. پ.ک.ک بیان میدارد که ما در سه کشور قدرت عرض اندام داریم، اما آنها تنها در یک کشور قدرت دارند که آن هم با خانواده طالبانی به صورت نصف تقسیم شده است.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: رابطه پ.ک.ک با جنبش تغییر و اتحادیه میهنی در شرایط کنونی چگونه است؟

این احزاب دارای تعامل بسیار گسترده ای هستند. ضمن رقابت با یکدیگر، به یک بلوغ سیاسی در این زمینه رسیده اند که در مورد هر آنچه که به  کل کردستان و اکراد مربوط باشد آنها به تعامل می رسند، اما رقابتهای درون گروهی خود را نیز دارند. با توجه به حضور نظامی در عراق و منطقه حاکمیتی اقلیم، مجبور به در اختیار گذاشتن خدماتی به آنها هستند و اینگونه به تعامل می رسند.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: تشکیل سپاه ایزدی در شرایط کنونی و به طور کلی نگاه پ.ک.ک به ایزدیان کرد چگونه است؟

پ.ک.ک می تواند همه آنها را جذب کند. یعنی پ.ک.ک ظرفیت آن را دارد در صورتی که پایش به آنجا باز شود همه آنها را جذب کند.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: آینده حضور پ.ک.ک در اقلیم کردستان به چه عواملی وابسته است؟

این امر به عوامل زیادی وابسته می باشد. اینکه معادله قدرتهای جهانی در منطقه بر چه محوری به تعادل برسد ، از اصلی ترین محورهای حضور آنهاست. مثلا آمریکایی ها، روسها، آلمانها و فرانسوی ها در مورد آنها چه نظری دارند. همچنین نقش بازیگران بعدی اقلیم، عراق، ایران ،ترکیه و سوریه به مرحله های بعدی باز می گردند. آنچه که من برداشت کرده ام پ ک ک ماندگار خواهند بود. زیرا آنها ابزار اعمال وجود این قدرتها هستند و این گونه نیست که پ.ک.ک هرگونه که بخواهد کار کند، بلکه هر گوشه آن به قدرتی وصل است و خواسته های آنها را اجابت می کنند. من در تحقیقی ارتباط رسمی پ.ک.ک را با تقریبا چهل سرویس اطلاعاتی کشورهای منطقه ای و جهانی را قطعی کرده ام. با این حساب آنها کاری را سرخود انجام نمی دهند و هر اقدامی که انجام می دهند با گوشه ای از جهان یا پایتختی از قدرتهای جهان هماهنگی دارد.

موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: حضور داعش چه تاثیری بر حضور پ.ک.ک در اقلیم گذاشته است،  نگاه پ.ک.ک به حضور داعش در اقلیم چیست؟

داعش تا زمانی که به طرف کردها نیامده بود تاثیری چندانی نداشت، اما وقتی که در مقابل کردها قرار گرفت تمام اقداماتش  باعث تقویت پ.ک.ک شد. داعش پ.ک.ک را در سوریه و کوبانی تقویت کرد، لذا باعث شد که بارزانی سلاح سنگین در اختیار آنها قرار دهد و پیشمرگه های آنها را به رسمیت بشناسد. پ.ک.ک به خاطر مقابله با داعش امکاناتی زیادی در اختیار گرفت، بنابراین از نظر سیاسی ، نظامی و حتی جغرافیایی و تشکیل کانتونها مستقل در سوریه آنها را به رسمیت شناخت. یعنی زمانی که بارزانی به آنها نیازمند بود نیروهای پ.ک.ک از طریق  اقلیم و ترکیه به سوریه رفتند.