اندونزی، اسرائیل؛ گذشته، حال و چشم‌انداز پیش رو

اندونزی، اسرائیل

(ساناز عباسیان؛ پژوهشگر مؤسسۀ آینده‌پژوهی جهان اسلام)

از زمانی که دولت بریتانیا در تاریخ ۲نوامبر۱۹۱۷ موافقت خود را برای ایجاد خانۀ ملی یهودیان در سرزمین فلسطین اعلام کرد و در پی آن، اعلامیه‌ای بالفور منتشر شد، تا کنون، برگ برندۀ رژیم صهیونیستی همواره گسترش مشروعیت وجودی خود در بین دولت‌های مختلف، به‌ویژه دولت‌های اسلامی بوده ‌است. در این راه، ایالات متحدۀ آمریکا، پشتیبان همیشگی تل‌آویو، از هیچ تلاشی برای رسیدن به این هدف فروگذار نکرده است. انتقال سفارت آمریکا به قدس و اعطای امتیازات چشمگیر به کشورهای سودان، مراکش، بحرین و امارات در ازای به‌رسمیت‌شناختن اسرائیل از آخرین نمونه‌های آن است که در پی آن، مقامات اسرائیلی از اشتیاق خود برای گسترش روابط با مسلمانان منطقۀ جنوب شرق آسیا خبر دادند. اندونزی، مالزی و برونئی، سه کشور مسلمان در این منطقه، هیچ رابطۀ دیپلماتیکی با تل‌آویو ندارند. اندونزی بزرگ‌ترین مجمع‌الجزایر جهان است که بین دو خشکی، یعنی جنوب شرق آسیا و استرالیا واقع شده است و ظرفیت سرمایه‌گذاری‌های سودآوری در بخش‌های مختلف دارد. اسرائیل که نوستالژی گسترش حضور دوبارۀ یهودیان در سرزمین‌های گرم اندونزی را در سر دارد، به‌دنبال کسب مشروعیت در جنوب شرق آسیا و تسهیل ارتباط خود با یهودیان استرالیاست. در این بین، اندونزی که از قرن‌ها پیش، پذیرای حضور یهودیان از اقصا نقاط دنیا بوده‌ است، طی دست‌کم هفتاد سال گذشته، همواره، سیگنال‌های مثبتی به رژیم صهیونیستی فرستاده است. هرچند این دو به‌طور رسمی، رابطه‌ای با یکدیگر ندارند، آمارها از وجود روابط قوی در سطح تجاری و گردشگری بین آن‌ها حکایت می‌کند. از طرفی، وجود گروه‌های اسلام‌گرا که در جامعۀ اندونزی نفوذ قابل‌توجهی دارند و مخالف برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی هستند، همواره به پیچیدگی موضوع دامن می‌زنند؛ اما شرایط فعلی، این گمان را دست‌کم در فضای بین‌المللی تقویت می‌کند که پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان قصد عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل را دارد. مقامات اندونزی، به دلایلی، همواره این موضوع را تکذیب می‌کنند. محبوب‌نبودن یهودیان و رژیم صهیونیستی در میان اکثریت جامعۀ مسلمان اندونزی و تقابل تاریخی میان آن‌ها می‌تواند یکی از دلایل محافظه‌کاری جاکارتا در قبال این موضوع باشد. حال سؤال اینجاست که آیا اندونزی می‌تواند راه بحرین، سودان و مراکش را در به‌رسمیت‌شناختن صهیونیست‌ها ادامه دهد؟

برای دریافت متن کامل کزارش کلیک کنید.