رابطه دولت حزب عدالت و توسعه با گروه هاي و جريان هاي هوادار داعش در تركيه
گزارش های متعدد از منابع داخلي و خارجي وجود دارد که نشان می دهد توافقی میان داعش و سازمان امنیت ترکیه حاصل شده بود که به موجب آن امنیت مرزهای ترکیه و سوریه به ویژه در مناطق کردنشین تامین شود تا در مقابل؛ ترکیه نسبت به فعالیت های این جریان تكفيري خلافت محور ؛ چشم پوشی کند.
در اين رابطه KATJA KIPPING رهبر حزب چپ آلمان؛ طي سخنرانی در پارلمان اتحاديه اروپا گفت : ” دولت ترکیه از داعش حمایت می کند و درصورتی که حمایت خود را قطع نکند و بطور جدی مبارزه خود با داعش را آغاز نکند،باید مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا متوقف شود. ”
« نيويورك تايمز » چندي قبل ادعا نمود : ” تركيه به مركز جذب نيروي داعش تبديل شده است . وضوعي كه رجب طيب اردوعان نيز به آن واكنش نشان داد. تركيه بيشترين سهم را در جذب اتباع خارجي «داعش» دارد. ”
آرون اشتين ؛ عضو انديشكده سلطنتي انگليس معتقد است : ” هم در آنكارا و هم در ديگر نقاط اين كشور، علناً مراكزي براي جذب نيرو براي داعش ايجاد شده است ، اما به نظر مي‌رسد كه دولت به اين مسئله اهميتي نمي‌دهد. به نظر مي‌رسد نفرت آنها از «بشار اسد» و ديدگاه كاملاً متفاوت آنها در مورد اسلام ؛ افراطي موجب شده تا آنها سياست‌هاي كوته‌بينانه و تنگ‌نظرانه را در دستور كار قرار دهند كه تبعات جدي براي منطقه دارد . ”
اگر چه رجب طيب اردوعان ؛ رئيس جمهور و احمد داود اوعلو ؛ نخست وزير تركيه ؛ همواره ابراز داشته اند كه از داعش حمايت نكرده اند و حامي مبارزين معتدل اسلامي ( اخواني) و نيز تركمن تبار هاي سني مذهب سوريه ؛ عليه رژيم بعثي ؛ اقليتي بشار اسد بوده اند .
موضع رسمي دولت حزب عدالت و توسعه ؛ محكوميت اعمال گروه داعش است . اما تا كنون واكنشي به فعاليت هاي جريان هاي افراط گراي اسلامي ؛ از جمله داعش ؛ در تركيه مشاهده نگرديده است .
رابطه احزاب مختلف تركيه با گروه ها و جريان هاي هوادار داعش در تركيه
كليه احزاب ؛ گروه ها ؛ انجمن هاي رسمي در جمهوري تركيه؛ عملكرد هاي غير انساني داعش را محكوم مي كنند ؛ اكثريت جامعه اسلامگراي تركيه نيز مخالف اقدامات غير اسلامي داعش هستند . در ارتباط با محكوميت فعاليت هاي داعش و همكاري دولت تركيه با آن تظاهرات متعددي در شهر هاي تركيه برگزار گرديد . شمار زيادي از مردم استانبول ؛ اعم از طرفداران دموكراسي ؛ مدافعين حقوق بشر ؛ احزاب چپ گرا ؛ گروههاي كرد ؛ مسلمانان ضد سرمايه داري ؛ انجمن هاي وكلاء ؛ زنان و… با برگزاري تظاهرات اقدامات گروهك تروريستي داعش و سياست هاي حزب عدالت و توسعه حاكم بر اين كشور را محكوم كردند و دولت را به همكاري با اين گروهك تروريستي متهم كردند. در اين تظاهرات پلاكاردهايي در محكوميت گروهك تروريستي داعش و همكاري حزب عدالت و توسعه با اين گروهك حمل گرديد . شماري از تظاهركنندگان نيز پارچه نوشته هايي را در دست داشتند كه بر روي آن نوشته شده بود: « دولت تركيه و تشكيلات داعش، دست در دست هم دارند. » در همین رابطه تظاهرات ديگري نيز در استانبول برپا شد که شرکت کنندگان در آن با خود پلاکاردهایی حمل می کردند که بر روی آن نوشته شده بود « دولت اسلامی قاتل است و حزب عدالت و توسعه شریک آن است. »
رسانه ها و امكانات و … هواداران داعش در تركيه
داعش در جمهوري تركيه و نزد جامعه مسلمان و اسلامگرا ؛ جايگاه و موقعيت مستقلي ندارد و از طريق مجراهاي سياسي ؛ امنيتي به برخي گروه هاي انقلابي و مبارز و تشكيلات افراطي نفوذ كرده است . مجامع تحت تاثير افكار شاخه هاي تند رو اخواني ؛ سلفي ؛ وهابي ؛ حزب التحريري و… در تركيه ؛ محل نفوذ ؛ تغذيه ؛ رشد جريان هاي افراط گرا هستند و داعش از موقعيت و امكانات آنان براي پيشبرد اهداف و برنامه هايش سوء استفاده مي كند . بهره برداري حداكثري از ظرفيت هاي ديگركشور ها و نهاد هاي اسلامي ؛ در زمان ها ي مختلف و مكان ها ي متفاوت ؛ بكار گيري تبليغات رسانه اي تخصصي و فضاي مجازي وسيع ؛ برگ طلايي برنده داعش است . دو نمونه از پتانسيل هاي مورد بهره برداري داعش در تركيه ؛ عبارت است از:
1- راهپيمايي در خواست خلافت
پس از برگزاری نخستین نماز جمعه در ماه رمضان سالجاري ( 1436- ه.ق ) بيش از 2000 تن از طرفدار ان و حاميان گروه هاي سلفي ؛ تند رو ؛ بويژه حزب التحرير؛ در شهر استانبول ؛ راهپیمایی کردند و خواستار تشکیل سیستم خلافت اسلامی شدند.آنان پس از پایان نماز جمعه و خروج از مسجد فاتح استانبول ؛ بدون دخالت و ممانعت پلیس در حالی که پرچم های “لا اله الا الله” در دست داشتند دست به راهپیمایی زدند. آنها شعار می دادند:
« از ترکیه تا مصر، از اندونزی تا مراکش، از لبنان تا عراق ؛ خلافت ، خلافت. »
2- راه اندازي فروشگاه؛ نمايشگاه در استانبول
چندی پیش خبرگزاريهاي غربي طي گزارشی از استانبول ؛ نشانه‌های حمایت از داعش در ترکیه را با افزایش فروش پرچم این گروه، افزایش فروشگاه‌های مورد علاقه جهادی‌ها و برافراشتن پرچم داعش از پنجره منازل خبر داده بود. بر اساس این گزارش حامیان داعش در ترکیه از ابراز عقاید خود با صدای بلند و شناخته شدن هراسی ندارند و این شايد به خاطر آن است که ترکیه تاکنون از محکوم کردن داعش به عنوان یک گروه تروریستی پرهیز کرده است.
گروهي از اسلامگرايان تركيه در شهر استانبول در راستاي طرفداري از داعش ؛ دست به عرضه اقلام تبلیغاتی اين گروه زده اند . عوامل این گروه تروریستی در یکی از بزرگترین مراکز خرید استانبول موسوم به « فاتیح » فروشگاهی افتتاح کرده اند که در آن کتاب، فیلم و لوح فشرده از رهبران گروه داعش عرضه می‌گردد. در این فروشگاه هم چنين : تی شرت ؛ با عکس رهبران داعش و پرچم و نشان این گروه نیز آزادانه عرضه می‌شود.
عوامل موثر بر حضور داعش در تركيه
1-تمايلات اسلام گرايي
2- منافع منطقه اي حكومت
3-سلطه 90 ساله نظام كماليزم ( جداسازي دين از سياست در تركيه ) و غرب گرايي
3-حسرت احياء امپراتوري عثماني ؛
4-اميال تشكيل امت واحده اسلامي عليه كفار و آرزوي برقراري نظام شريعت
5-انحراف ها ؛ انشعاب ها ؛ تضعيف جريان هاي اسلامگرا
6-تبليغات رسانه هاي گروهي و فضاي مجازي در خصوص اسلامخواهي جهاني و تشكيل خلافت
آينده داعش در تركيه
خاستگاه گرايش هاي عقيدتي و سياسي اكثريت نخبگان ديني ؛ سياسي ؛ فرهيختگان ؛ بوروكرات ها ؛ جامعه دانشگاهي ؛ صاحبان سرمايه و كار ؛ جمهوري تركيه ؛ با جريان هاي افراط گرايانه ؛ تكفيري خلافت محور ؛ موافق و هم سو نيست . همان گونه كه ؛ علي رغم سال ها تلاش و سرمايه گذاري ؛ سلفييت و وهابيت در بين مسلمانان تركيه با عدم استقبال مواجه شد؛ كارنامه اي قابل قبول نگرفت و در سطح نامحسوس ؛ شبيه ويروس بي حركت؛ ارزيابي گرديد ؛ اينك « داعش » نيز به دليل عدم فقدان پايگاه عقيدتي و مردمي در جامعه تركيه و نزد مسلمان تركيه جايگاهي ندارد و به تعبير ي؛ در ارتباط با ويروس داعش ؛ جمهوري تركيه ؛ فعلا در وضعيت مصونيت نسبي ؛ سفيد رنگ ؛ قراردارد و احتمال حد اكثر ي نيز ؛ وضعيت خاكستري رنگ خواهد شد . البته زمينه هاي تفكر اعتدالي سنتي سني ؛ جايگاه ويژه فرهنگي علويان و شيعيان ؛ نقش سياسي برجسته اكراد ؛ مباني اخلاقي و عرفاني طريقت هاي صوفي ؛ نقشبنديه در تركيه ؛ بستر هاي وضعيت هاي سبزي هستند كه تركيه را از به حالت قرمز درآمدن ؛ تقريبا مصون مي نمايد . مسلما ادامه موجودیت جريانهايي نظير « داعش » در كليه بلاد اسلامي و نيز تركيه ؛ وابسته به برقراری هماهنگی با منافع و طرحهای غول هاي نفتی ؛تراستهاي تسليحاتي؛ لوبي هاي سياسي در سطح بين الملل و منطقه است. البته « داعش» بنا به ماهييت توليد و ظهورش ؛ می تواند به صورت برگ ضمانت در اختیار امریکا و رژيم صهيونيستي ؛ به مثابه ابزار فشار در كشورهاي اسلامي ؛ حتي براي تركيه ؛ بكار گرفته شود .
