(فرشید فرهادی؛ پژوهشگر مرکز آینده‌پژوهی جهان اسلام)
در شرایط حاضر، رشد جمعیت، ارتقای سطح زندگی و بهداشت، گسترش شهرنشینی، گسترش صنایع مختلف و… موجب افزایش مصرف آب و اهمیت بیشترِ منابع آب شده است. بر طبق برخی محاسبات، در شرایط حاضر، میزان مصرف آب، نسبت به سه قرن اخیر، بیش از 50 برابر شده است.
در این میان، برخی مناطق به‌دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و شرایط اقلیمی خاصشان، بیش از سایرین، تحت‌تأثیر نوسانات مربوط به منابع آب قرار می‌گیرند. جهان اسلام از جمله مناطقی است که به‌دلیل قرارگیری در کمربند خشک جهانی، با خطرات و تهدیدهای ناشی از کمبود منابع آب در آینده روبه‌روست. بر اساس تحقیقات انجام‌شده توسط مؤسسۀ منابع جهانی، 20 کشور از ۳۳ کشوری که به‌احتمال زیاد در سال ۲۰۴۰م. (۱۴۱۹ ه.ش.) با تنش کم‌آبی مواجه خواهند شد، از کشورهای اسلامی در خاورمیانه و شمال افریقا خواهند بود. از این تعداد، ده کشورِ بحرین، مصر، کویت، فلسطین اشغالی، قطر، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، ایران، عمان و لبنان در ردۀ کشورهای به‌شدت تحت‌فشار تنش کم‌آبی قرار گرفته‌اند. این مناطق با وجود دارابودن 5 درصد جمعیت جهان (644 میلیون)، تنها 1 درصد از آب‌های شیرین قابل‌دسترس را در اختیار دارند. نکتۀ مهم این است که این 1 درصد آب شیرین در حوضه‌های آبریز مشترک قرار دارد؛ ازاین‌رو با توجه به کمبود آب، این مسئله از منابع بالقوه و بالفعل تضاد و تعارض در این مناطق است. این شرایط، سبب شده است حوضه‌های آبریز مشترک مابین کشورهای اسلامی به گسل‌های فعال هیدروپلیتیکی تبدیل شوند، همانند آنچه ساموئل هانتینگتون در برخورد تمدن‌ها و شروع درگیری‌ها از خطوط گسل‌های تمدنی مطرح کرده است. حال با این اوصاف، این پرسش مطرح می‌شود که چه آینده‌ای برای مسائل مربوط به آب در جهان اسلام قابل‌تصور است.
