بسیاری از مسلمانان کامبوج اعتقاد دارند که این کشور توسط گروههای افراط گرای دینی مورد تهدید قرار نمی گیرد، اما دلایل کافی برای اثبات این مدعا ارائه نمی شود. اگر به وضعیت مناطق مرزی کامبوج نگاهی بیافکنیم که دارای نظام امینتی قوی برای جلوگیری از نفوذ افراد خارجی به چشم می نخورد و رواج فساد اداری و خلأهای قانونی برای مقابله با تروریسم بین المللی و نبودن تشکیلات منسجم برای مسلمانان و عدم نظارت دقیق دولت بر منابع مالی و شبکه های ارتباطی بین مساجد و مدارس دینی، خواهیم دید که در چنین شرایطی امکان نفوذ حرکتهای تندروی دینی چون القاعده و جماعت اسلامی و جنبشهای مسلحانه دیگر به کامبوج وجود دارد و تحلیل گران سیاسی نگران آینده مناطق اسلامی کامبوج در سالهای آینده می باشند. وجود مهاجران سعودی، بنگلادشی، افغانی، پاکستانی و دیگر کشورهای عربی در میان مسلمانان کامبوج می تواند زمینه را برای انتشار برخی افکار افراط گرایانه فراهم سازد. اسلام سنتی مردم کامبوج با افزایش ارتباطات جهان عرب با مردم این سرزمین مورد خطر واقع شده و تفسیر نوینی از اسلام سلفی متناسب با دیدگاههای وهابیت در تعدادی از مساجد و مدارس دینی کامبوج مشاهده شده است و این امر می تواند مقدمه ای برای حضور افراط گرایان دینی و آغاز یک جنبش مسلحانه در کامبوج باشد.
تایلند نیز به عنوان یک کشور همسایه با اکثریت بودائی محلی برای تردد برخی عناصر القاعده بوده است و حرکتهای متعددی از ناحیه القاعده در کشورهای جنوب شرق آسیا یعنی اندونزی، مالزی، سنگاپور و فیلیپین مشاهده شده و این احتمال اکنون در حال شکل گیری است که کامبوج نیز از این تحولات منطقه ای متضرر خواهد شد. پس از یک دوره ظلم وستم به جامعه مسلمانان کامبوج اکنون زمان آن فرا رسیده است که آنان تعریف جدیدی از هویت اسلامی خود ارائه نمایند و نقش سیاسی و اجتماعی خود را در شکل جدید معادلات بین المللی تعریف نمایند و در این میان سازمانهای بین المللی اسلامی با حمایتهای مالی کشورهای عربی می توانند نقش مهمی در شکل گیری این هویت بر اساس منافع کشورهای عربی چون عربستان داشته باشند. مسلمانان سنی شافعی چام که خود را متعلقه امپراتوری بزرگ چام در سده های گذشته می دانند هم اکنون به دنبال سازماندهی سیاسی و اجتماعی خود برای رسیدن به افتخارات گذشته می باشند و دو راه برای آنان در این خصوص وجود دارد، یکی تکیه کردن بر منابع مالی کشورهای ثروتمند عرب که در این صورت باید منتظر شکل گیری حرکتهای تندروی دینی وابسته به وهابیت و القاعده در منطقه باشیم و دوم تکیه کردن بر سرمایه های تاریخی اقوام چام و ارائه نوعی تفسیر متناسب با فرهنگ بومی مردم صلح جوی کامبوج. خمرهای سرخ کمونیست از دهه 1970 تلاش فراوانی برای محو نمودن فرهنگ بومی مسلمانان چام به عمل آوردند. برخی تحلیل گران اعتقاد دارند که حدود نیمی از جمعیت مسلمانان از سال 1975 تا 1979 توسط خمرهای سرخ کشته شده اند.
در حال حاضر مسلمانان حدود 5 درصد از کل جمعیت 12.5 میلیون نفری کامبوج را تشکیل می دهند. بسیاری از مسلمانان کامبوج نوعی اعتقاد آنیمیسم به همراه اعتقادات رمز آلود و گاهی متأثر از جادوگری و یا صوفیان را که از پدرانشان به ارث برده بودند برای ورود به دنیای مدرن کنار گذاشتند و تفسیری از جامعه دینی ارائه نمودند که با این فضای جدید هماهنگی داشته باشد. اما نباید از نظر دور داشت که کامبوج محل تاخت و تاز بسیاری از مبلغان دینی با گرایشهای افراطی از دین می باشد و از آنجائی که بسیاری از متون دینی و سرمایه های تاریخی اقوام مسلمان چام در حملات دشمنان آنان از بین رفته و تنها تاریخ شفاهی مبهم از گذشته دور برجای مانده است می توان انتظار داشت که تعالیم افراط گرایان دینی با تفسیری افراطی جایگزین اسلام سنتی گردد. از منظر آسیب شناسی جامعه مسلمانان باید گفت که نبودن ذخائر سنتی دینی به همراه تشکیلات منسجم دینی و نداشتن ساختار کلامی و فلسفی اعتقادات مردم کامبوج زمینه را برای بروز هرگونه تفسیر افراط گرایانه از دین با شعار پاکسازی دین از خرافات و تعالیم شرک آلود ثنوی فراهم گردیده است. اگر واژه “بنیادگرا” در رسانه های غربی دارای بار منفی می باشد، این واژه به عنوان یک ارزش دینی برای بازگشت به قرآن و سنت مورد استقبال مسلمانان جنوب شرق آسیا بویژه کامبوج قرار گرفته است. البته بازگشت به قرآن و سنت در این تفسیر به معنای حذف سنتهای بومی و هرگونه بدع و شرک از اعتقادات اسلامی مردم بر اساس دیدگاه ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب می باشد و همین اعتقادات بن مایه تفکرات القاعده و داعش را تشکیل می دهد. در چند دهه گذشته بسیاری از وهابیان عربستان اقدام به تأسیس مدارس و ساخت مساجد و اعزام مبلغان دینی به سرزمین کامبوج نموده اند. تعداد مساجد کامبوج از 20 به 150 عدد افزایش یافته و مصلی های متعددی نیز جز آن مساجد برای اقامه نماز در اماکن عمومی با هزینه عربستان ساخته شده است. بر اساس آمار موجود سالانه تعداد 80 جوان کامبوجی برای فراگیری اصول وهابیت به عربستان و دیگر کشورهای عربی مسافرت می کنند.
علاوه بر آن تعداد 400 جوان برای فراگیری اصول تبلیغ توسط سازمانهای دینی به مالزی اعزام شده اند که این سازمانها با کمک رابطة العالم الاسلامی عربستان اداره می شوند، بنابراین نخستین شواهد نشان می دهند که ارتباطات بین مسلمانان بومی کامبوج با سازمانهای افراطی و حرکتهای تبلغی وهابی در حال گسترش می باشند. با توجه به وراج دیدگاههای وهابیت و افراط گرایان در کامبوج بزودی می توان انتظار برخی حرکتهای مسلحانه برای دفاع از هویت اقلیت مسلمان کامبوجی در مقابل اکثریت بودائی بود. در اواخر ماه نوامبر سال گذشته وزیر دفاع کامبوج اعلام نمود که “گروههای تروریستی ممکن است کامبوج را برای فعالیتهای خود انتخاب نمایند.” وی افزود: “مرزهای آبی و زمینی می تواند هدف اصلی آنان جهت نفوذ به خاک کامبوج باشند.” مرزهای کامبوج متأسفانه از استاندارد لازم برای ممانعت از نفوذ برخوردار نمی باشد. یکی از مقامات امنیتی کامبوج در یک مصاحبه گفته است که برخی شبه نظامیان مسلح احتمالا با گذرنامه های جعلی به کامبوج مسافرت کرده و با تعدادی از مبلغان خارجی ملاقات کرده اند. وی گفت: “همه چیز امکان دارد، زیرا در این کشور تقلب و فساد اداری شیوع دارد.” این مقام امنیتی کامبوج گفته است که تعدادی از مسلمانان افراط گرای کامبوج که برای تحصیل به مالزی و یا عربستان مسافرت کرده اند سفرهایی برای پیوستن به صفوف طالبان به افغانستان نیز داشته اند. با توجه به این اطلاعات می توان پیش بینی نمود که گروههای القاعده توانسته اند تعدادی از روستائیان فقر مسلمان که به کار ماهیگیری می پردازند و عموما در روستاهای فقیر در حاشیه دلتای مکونگ و رودخانه های تونله ساپ Tonle Sap زندگی می کنند را به استخدام خود درآورده باشند. اگر مسلمانان چام به سمت حرکتهای مسلحانه در جهت اهداف القاعده حرکت نکنند، این احتمال وجود دارد که بزودی تشکلی جدید از هویت اسلامی در میان اقوام چام کامبوج شکل خواهد گرفت. هر اندازه جوانان مسلمان کامبوج با مبلغان عرب در تماس می باشند به همان اندازه به سمت گرایشهای سیاسی و اجتماعی آنان گرایش پیدا می کنند.
