گزارش ویژه شماره 44
نفت ارزان و آینده ی خریدهای نظامی شورای همکاری خلیج فارس
محمدرضا محمدی
پژوهشگر موسسه آینده پژوهی جهان اسلام
رابطه ی بین شورای همکاری خلیج فارس، هزینه های نظامی و قیمت نفت قابل توجه است، اما تجربه ی تاریخی و نگاهی به گذشته ی بودجه های نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ثابت می کند که روند رو به رشد این هزینه ها به خصوص طی سه دهه ی گذشته، از نوسانات قیمت نفت تاثیر نپذیرفته است. در واقع رویه ی دولت های عضو شورای همکاری خلیج فارس طی سه دهه ی گذشته، به جز مواردی خاص، بر افزایش سالانه ی بودجه های نظامی و به تبع آن افزایش خریدهای تسلیحاتی استوار بوده است. نگاهی تاریخی به این خریدها نشان می دهد که روند افزایشی آنها به طور خاص تابعی از قیمت نفت نبوده و همواره در اولویتهای این کشورها قرار داشته است. اما به نظر می رسد روند افت شدید قیمت نفت که از پس لرزه های بحران کرونا در جهان حاصل شده است، برای دولت های بزرگ خلیج فارس که وابستگی گسترده ای به نفت دارند همچون عربستان سعودی، می تواند به عنوان چالشی بزرگ برای آینده ی بودجهی نظامی این کشورها مطرح باشد. این گزارش در صدد بررسی رابطه ی قیمت نفت با خریدهای تسلیحاتی شورای همکاری خلیج فارس و آینده ی بودجه های نظامی این کشورها در دوران رکود نفتی پساکرونا است.
