پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات تونس و قرار گرفتن النهضه در رتبه دوم در میزان آرا به بررسی واکاوی علل این امر در انتخابات تونس پرداخته ایم:
علل شکست النهضه در انتخابات تونس چه بوده است؟
در انتخابات اخیر متاسفانه ما شاهد فروکش تلالو احزاب اسلامی بودیم وبا فاصله قابل توجهی حزب نداء تونس که حزب نوپایی و اغلب شخصیت هایی وابسته به رژیم سابق و آقای بورقیبه و وابسته به بن علی دوباره برگشتند. بقایای آن دولت در واقع به کمک فرانسوی ها و غربی ها در زیر حزب نداء تونس و دیگر احزابتجدید شدند. اگر به گذشته نگاه کنیم حکومت آقای الغنوشی به شدت از سوی حکومت قطر حمایت می شد و دست سلفی هایی که وابسته به عربستان سعودی بودند را باز گذاشت. نیروهای چپ، نیروهای ملی گرا، نیروهای وطنی، نیروهای ملی مذهبی و خیلی از احزاب غرب گرا وحشت کردند. مخصوصا دو ترور که انجام شد که هر دو ترور هم توسط سلفی ها صورت گرفت و عکس العمل جدی آقای الغنوشی از خودشان نشان نداد. یعنی حزب النهضه با این که در راس قدرت بود به طور جدی عکس العمل نشان نداد. به تدریج جو خشونت، جو ارعاب تمایل پیدا کرد به افراط گری و جو رادیکال اسلامی برخی از مناطق تونس را تحت تاثیر خودش قرار داد. مقابله با این امر در زمان الغنوشی نشان داده نشد. مردم به تدریج از حزب النهضه روی گردان شدند. حزب النهضه زمانی که در راس حاکمیت بود؛ در ارتباط با بحران سوریه هم خطا های بسیار بزرگ و استراتژی کرد. رابطه ی خودشان را با سوریه قطع کرد و سفیر سوریه را از تونس اخراج کرد و راه را برای روانه شدن جوانان افراطی تونسی به سوریه و شرکت در عملیات تروریستی هموار کرد. چنانچه اخیر برنارهنریلوی یکی از شخصیت های صهیونیست در میان گروه های اسلامی نفوذ کرده و مشغول مدیریت گروه های اسلامی است و هفته ی گذشته در تونس با سران گروه های مسلح لیبی در تونس دیدار کرد. یعنی این بستر از زمان حکومت النهضهدر تونس و خطاهایی مردم تونس را از هر چه به نام حکومت اسلامی هست . متاسفانه بدلیل عملکرد بد النهضه در راس کار و منزوی کردن دیگر احزاب و ائتلاف فقط با دو حزب آقای مرزوقی و حزب آقای مصطفی بن جعفر که حالت فراگیر و ائتلاف ملی را خیلی جدی نگرفت.
عمق استراتژیک النهضه، چند کشور بود. اصل آن ها مصر بود. یعنی پایگاه مادر مصر بود. بعد از سرنگونی قذافی با اینکه آقای الغنوشی روابط بسیار صمیمانه با آقای قذافی و فرزند قذافی سیف الاسلام داشت و کمک مالی به آن ها می کرد ولی از مدتی قبل از سرنگونی آقای بن علی به تدریج قذافی از این ها فاصله گرفت و روابطش با آقای بن علی خوب شد. آقای قذافی حتی تظاهرات مردم تونس را محکوم کرد و گفت که آقای بن علی مرد خوبی هست و تعجب می کنم چرا مردم تونس درصددند وی را خلع کنند. این باعث خشم آقای راشد الغنوشی شد که آقای سیف الاسلام جواب آقای الغنوشی را داد. یکی دیگر از عمیق ترین استراتژی های، مانور حزب النهضه و آقای الغنوشی لیبی بود.
اولین کنفراس دشمنان مردم سوریه تحت عنوان کنفراس «دوستان سوریه» با شرکت حدود نود کشور در تونس برگزار شد. آقای راشد الغنوشی متوجه نبود که کشور سوریه یکی از حلقه های طلایی جبهه های مقاومت است. آقای الغنوشی نمی دانست که یکی از چوب هایی که آقای بشار اسد و مردم سوریه می خورند به دلیل حمایت بی چون و چرا از آرمان فلسطین هست . پس چطور به خودش اجازه می دهد که پسران و هم دختران را؛ پسران تحت عنوان جهاد و دختران را تحت جهاد نکاح تشویق کند. آقای بن جدین وزیر کشور فعلی اعلام کرد که : ما چقدر جوان که در حال عزیمت برای جنگ به سوریه بودند ما جلوی آن ها را گرفتیم. پس به تدریج آقای الغنوشی که سمپاتی شدید و عضو تشکیلات بین المللی اخوان المسلمین هست؛ عمق استراتژی خود را از دست می دهد. ترکیه هم که یکی از کشورهای حامی اخوان المسلمین بود و یکی از موثرترین کشورهای منطقه در رابطه با ماجراجویی و آتش افروزی در تحولات سوریه و عراق هست تاثیری نداشت.
اکنون آقای الغنوشی و حزب النهضه سر دو راهی قرار گرفته است. دو انتخابات پیش روی آن ها بود یکی انتخابات پارلمانی و آینده هم انتخابات ریاست جمهوری را پیش رو دارند. در انتخابات اخیر شکست خوردند و به دلیل همین خطاها در موضع گیری هانتوانستند اکثریت را به دست آورند. چنانچه هنوز استراتژی حزب النهضه مشخص نیست و در انتخابات ریاست جمهوری هنوز از هیچ کاندیدی و با هیچ حزبی هنوز ائتلاف نکردند. حتی قرار بود با آقای مرزوقی یک تفاهم برسند که ظاهرا نرسیده اند. اکنون حزب النهضه حزب دوم هست. بعد از سرنگونی اخوان المسلمین در مصر جایگاهش و وضعش و نفوذش در تونس ضربه خورد.
پیامدهای کنونی رویکرد حزب النهضه در حوزه داخلی و خارجی گروه های اسلامی چگونه است؟
یک موضع مبهم است اظهار نظر صریح و موضع خودشان را نسبت به سلفی ها نسبت به جریان های رادیکال، نسبت به جریان های مسلح، نسبت به القاعده، نسبت به داعش که اخیرا اعلام کرد و آقای ابوبکر بغدادی بیعت کرد تحت عنوان گردان های عقبه بن نافع یا القاعده که قبلا عرب- افغان های تونس بودند و الان در منطقه و کوه های شاندی با دولت می جنگند؛ بیان نکرد. یعنی حزب النهضه بیانیه های دو پهلو، مبهم، غبار آلود و غیر شفاف اعلام موضع می کنند. این تزلزل و این مبهم گویی و عدم شفافیت در موضع گیری نسبت به تحولات و حوادث مهم، جریان ها، درگیری ها و افراط گری ها طبیعست که مردم بی اعتماد می شوند و عقب نشینی می کنند و از حزب النهضه فاصله می گیرند. در حالی که حزب النهضه اگر هوشمندانه حرکت می کرد می توانست پایگاه های مردمی خود را بیش از آن که در انتخابات پارلمانی اخیر بدست آورد می توانست اکثریت را به دست آورد. چون که مردم تونس مردم مسلمان هستند و در انتخابات اول چنانکه دیدید به اسلام گراها رای دادند. ولی به دلیل بی تدبیری و سوء مدیریت النهضه در راس حکومت و هم به دلیل عدم برخورد جدی و مدارا با سلفی وباز گذاشتن دست سلفی ها را برای اعمال ترور و خشونت علیه دیگر احزاب سکولار، ملی مذهبی ، وطنی، سوسالیسم و پان عربسیم است.
تاثیرات شکست النهضه در حوزه ی شمال آفریقا و جهان اسلام چیست؟
حزب النهضه بیان می کند که من پذیرفته ام که طبق قوانین دموکراتیک حرکت کنم. این شکست را حزب النهضه پذیرفت و کار عاقلانه ای کرد که نسبت به نتایج انتخابات اعتراضی نکرد چون می داند الان وضعش وضع خوب نیست.
اکنون در لیبی اسلام گراها به خصوص القاعده و تروریست هایی مثل انصار الشریعه و دیگر گروه ها به شدت تحت فشار هستند. و آقای حفتر که توسط عربستان سعودی و مصر و غربی ها حمایت می شود درگیر شده است. بنابراین معلوم نیست وضع به چه سمت و سویی حرکت می کند.بنابراین وضع النهضه وضع مطلوبی نیست. اخوان المسلمین و هم حماس در مصر و هم در جاهای دیگر رو به کاهش نفوذ هست و بحران های جدی فرا روی آن ها هست. آنها اگر واقعا می خواهند باید آرمان فلسطین را احیا کنند و با مردم شفاف تر برخورد کنند و مواضع خود را شفاف تر، صریح تر با یک برنامه مشخص برنامه های خود را هم برای مردم خود و هم مردم منطقه شفاف سازی کنند.
