مناسبات عربستان و اسرائیل در خاورمیانه با ابهام ها و پنهان کاری های گوناگوني روبرو بوده است و در سالهای اخیر و بويژه ماه هاي گذشته نیز برخی خبرها در مورد همکاری های اطلاعاتی و امنیتی دو رژيم منتشر شده است. اخیرا نیز مقامات دو دولت با همدیگر دیدارهایی داشته اند. گفتوی زیر در همین زمینه است.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: گذشته روابط اسرائیل و عربستان چگونه بوده است؟
در مورد روابط اعراب و اسرائیل به ویژه رژیم آل سعود باید نگاهی به گذشته نه چندان دور داشته باشیم. ابتدایی ترین ارتباط بین اعراب و اسرائیل به پیمان کمپ دیوید مربوط می شود که یبن رژیم مصر و اسرائیل بسته می شود و متعاقب آن هرکدام از کشورهای میانه رو عربی به صورت های مختلف با اسرائیل ارتباطات کج دار و مریضی را در زمینه های اقتصادی برقرار می کنند. اما از زمانی که طرح خاورمیانه بزرگ، توسط ایالت متحده آمریکا مطرح شد و به دنبال آن رژیم اشغالگر قدس در سال 2006 به جنوب لبنان حمله می کند و درگیری سختی را با حزب الله لبنان دارد و شکست فجیعی از حزب الله ، این شکست آغاز گر زمزمه ها و حرکت هایی است که بیانگر نقطه آغاز ارتباط های جدید بین رژیم اشغالگر قدس و کشورهای میانه رو عربی -که در راس آن ها عربستان سعودی- است. گذشته این جنگ نشان می دهد که در اوایل جنگ، سید حسن نصراله اعلام می کند که سندهایی را در اختیار دارند که برخی از کشورهای عربی چراغ سبزهایی را به رژیم اشغالگر قدس داده بودند. از طرف دیگر دیده می شود که عربستانی ها به شکل ملموس و در سایه، رضایت خود را از شکست حزب اله از این جنگ به شکل علنی اعلام می کنند . این مسئله مقدمه ای می شود برای اینکه رژیم اشغالگر قدس و عربستان وارد فاز سیاسی جدیدی از روابط شوند.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: همکاری عربستان و اسرائیل در چه حوزه هایی نمود داشته است؟
زمینه هایی که برای این همکاری به وجود می آید، ابتدا خبرهایی است که به شکل پراکنده مطرح می شود. در مرحله بعدی برخی از خبرنگاران رژیم صهیونیستی به همراه بانکی مون دبیر کل سازمان ملل، و یا در مرحله قبل تر زمانی که جورج بوش پسر، از عربستان دیدار دارد، به عربستان وارد می شوند. به گونه ای که این روابط به شکل علنی مطرح می شود و سپس خبرهایی توسط خبرنگاران از دیدارهای محرمانه بین مقامات عربستانی و اسرائیلی در داخل آمریکا و حتی در داخل خاک اردن با وساطت پادشاه قربان ملک عبدالله دوم، مطرح می شود. محور این ها به دلیل آن که این مسئله از زمان جنگ 2006 اسرائیل با حزب اله علنی تر می شود، عمدتا این است که دو کشور باید اتحادی را در مقابل مقاومت به وجود بیاورند که یک طرف آن حزب اله، ایران و سوریه است.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: منافع و دیدگاه های مشترک بین عربستان و اسرائیل چیست؟
در استمرار چنین دیدگاهی، خط داعش است. مشاهده می کنیم که به تدریج عربستان و رژیم اشغالگر قدس به هم نزدیک می شوند و نمونه های آن به راه انداختن حرکتی مانند حرکت داعش است که از وجود آن در منطقه فقط رژیم اشغالگر قدس بهره می برد و عربستان هم به عنوان حامی عقیدتی و مادی این جریان است. به تدریج حوادث اخیر منطقه، از جمله حمله به یمن، نشان می دهد که این حمله اگرچه منافعی را برای عربستان دارد و عربستان به دنبال حفظ نفوذ سنتی خود در یمن است، اما ضلع دیگر ذی نفع این تحرکات در یمن رژیم اشغالگر قدس است زیرا با سلطه انصار اله بر کل یمن به ویژه در تنگه باب المندب، عملا اسرائیل در منطقه دریای سرخ، دچار بحران می شود . در این مرحله هماهنگی عربستان و رژیم اشغالگر قدس فاش می شود و بعضا خبرهایی شنیده می شود که حتی شناور های رژیم اشغالگر قدس و یا هواپیماهای رژیم اشغالگر قدس بمباران مناطقی از یمن را شروع می کنند که هم راستا با حملاتی است که عربستان به یمن انجام می دهد. اخیرا نیز دیدارهای علنی بین مقامات رژیم اشغالگر قدس و عربستان صورت گرفته است که از علنی شدن این ارتباط نیز بیمی ندارند.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: از نظر ژئوپولیتیکی آینده روابط عربستان و اسرائیل به چه عواملی وابسته است؟
رژیم اشغالگر قدس و عربستان با وساطت ایالات متحده آمریکا و برخی رژیم های سازش کار عربی باعث نزدیکی هرچه بیشتر این دو به یکدیگر شدند و محور این ارتباطات بیشتر جنبه ژئوپولیتیکی و ژئواستراتژیکی دارد. اگرچه ممکن است در لایه و پوشش روابط اقتصادی هم مطرح شود .اما امروزه از پوشش اقتصادی خارج و علنی شده است. مسئله عمده این است که رژیم اشغالگر قدس و عربستان ایران و محور مقاومت را دشمن خود می دانند و این نقطه اشتراک آن ها را به یکدیگر نزدیک کرده است .لذا دیده می شود این دو رژیم قصد دارند برای ضربه زدن به محور مقاومت به صورت هماهنگ در منطقه باشند.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: آیا می توان گفت همکاری نظامی، امنیتی و ژئوپولیتیکی دو رژیم در آینده گسترش بیشتری پیدا می کند؟
باید گفت این گفته صحیح است. قبل از علنی شدن رابطه این دو کشور با هم و دیدار اخیری که بین مقام های دو رژیم به صورت رسمی صورت گرفت، اسرائیلی ها ترسی از شرکت در ائتلاف نداشتند و بعدها نیز خبرهای جسته گریخته ای از این همکاری های نظامی به گوش می رسید. اینک که روابط علنی تر شده، طبیعی است که می تواند این ارتباط پیشرفت بیشتری داشته باشد و در ابعاد مختلف نظامی، امنیتی، تاکتیکی و استراتژیکی با یکدیگر به تفاهم هایی برسند.
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام: ممکن است روابط دو کشور علنی شود؟
به نظر می رسد تقریبا دو طرف عربستان و رژیم اشغالگر قدس ترسی از اینکه اعلام کنند رابطه با یکدیگر دارند، وجود ندارد. تا پیش از این اگر در رابطه با دیدار مقامات اسرائیلی و عربستانی سخنی گفته می شد، غالبا رژیم عربستان این موضوع را تکذیب می کرد، اگرچه اسرائیلی ها مشکلی با علنی شدن این ارتباط نداشتند، اما امروزه عربستان نه تنها ارتباط ماموران و مسئولانش با دیپلمات های اسرایئلی تکذیب نمی کند، بلکه تایید نیز می کند. بنابراین آن ها وارد فاز علنی شده اند و در مقابل محور مقاومت قرار گرفته اند و هماهنگی آن ها نیز در مورد داعش، مسائل داخلی یمن و مقابله با حزب اله که از گذشته وجود داشته است و حتی مقابله با حماس نیز می تواند یکی از راههای باشد که این ها به دنبال آن هستند.
