تحلیلگران می گویند: هرگونه تلاش برای تغییر ترکیب جمعیتی موصل می تواند تهدیدی مستقیم برای امنیت ترکیه باشد.
تنها چند هفته قبل از اینکه نیروهای عراقی و شرکای محلی و بین المللی آنها شروع به فشار آوردن برای بازپس گیری شهر موصل از دولت اسلامی عراق و شام (داعش) کنند، رهبران ترکیه و عراق در جنگی از کلمات گرفتار شده اند که تلاش ها برای آزادی موصل را از مسیر خارج می کند.
رجب طیب اردوغان در پاسخ به درخواست حیدر العبادی، نخست وزیر عراق مبنی بر خروج نیروهای این کشور از عراق روز سه شنبه گفته بود: شما مخاطب من نیستید. شما مثل من و در سطح من نیستید. او در یک سخنرانی برای رهبران مذهبی مسلمان از بالکان و آسیای مرکزی در استانبول گفت: شما باید بدانید که ما راه خودمان را می رویم.
موصل وطن یک میلیون و نیم نفر است که مقر خلافت داعش در شمال عراق از سال 2014 بوده است. جنگ این شهر، که تخمین زده می شود در اواخر همین ماه باشد، به احتمال زیاد به منظور شکل دادن عراق پس از داعش است.
اردوغان می گوید که ترکیه مصمم به بازپس گیری موصل از داعش است با و یا بدون تایید بغداد. رسانه های ترکیه بعدا گزارش کردند که ترکیه در حال برنامه ریزی برای شرکت در عملیات موصل با دعوت از رئيس اقلیم کردستان عراق، مسعود بارزانی است.
پارلمان ترکیه دو هفته پیش به گسترش استقرار حدود 2 هزار نیرو در شمال عراق جهت مبارزه با «سازمان های تروریستی» رای داد. ترکیه حدود 500 سرباز در اردوگاه بعشیقه در شمال عراق دارد که به مبارزان محلی که برای جنگ برای بازپس گیری موصل بپیوندند، آموزش می دهد.
دولت العبادی خواستار یک نشست فوری شورای امنیت سازمان ملل برای بحث در مورد این موضوع شد و هر دو کشور سفرای خود را احضار کردند.
ترکیه نگران است زمانیکه جنگجویان داعش مجبور به خروج از موصل شوند، دولت بغداد شرایط را برای زندگی سنی های این شهر سخت کند. اردوغان پیش از این گفته بود که موصل شهری که توسط داعش از حدود دو سال گذشته به تصرف درآمده، به «ساکنان سنی آن» تعلق دارد.
وی افزود: پس از بازپس گیری موصل، تنها اعراب سنی، ترکمن ها و کردهای سنی باید در آنجا باقی بمانند. نظرات وی، نیروهای بسیج مردمی را برای صدور بیانیه ای در محکومیت پیشنهاد نژادپرستانه اردوغان برای تغییر ترکیب جمعیتی موصل برانگیخت.
تحلیلگران باور دارند که نگرانی ترکیه در مورد آینده موصل نباید به عنوان تلاش برای تغییر شکل آرایش جمعیتی یک کشور مستقل تعبیر شود. علی فیک دمیر کارشناس سیاست خارجی ترکیه از دانشگاه گالاتاسرای استانبول در گفتگو با الجزیره می گوید: ما باید به خاطر داشته باشیم که مرزهای کنونی عراق در توافق نامه سایکس-پیکو کشیده شدند. وی افزود: موصل از لحاظ تاریخی یک شهر سنی است و هرگونه تلاش برای تغییر ترکیب جمعیتی آن می تواند یک تهدیدی مستقیم برای امنیت ترکیه باشد.
دمیر با اشاره بر اینکه ترکیه ترکیه در حال حاضر میزبان 2/7 میلیون پناهنده است، گفت: ترکیه به سادگی نمی تواند موج دیگری از پناهندگان را جذب کند بنابراین دولت و ارتش ترکیه نیاز دارند احتیاط های لازم را بکند تا مطمئن شوند که ساکنان موصل می توانند پس از برکناری داعش، در شهر خود بمانند.
به گفته تحلیلگران عراقی، حضور نظامی ترکیه در بعشیقه نشان دهنده «نقض آشکار حاکمیت ملی» است. واثق الهاشمی، رئیس گروه عراقی مطالعات استراتژیک (یک اندیشکده عراقی) می گوید: بغداد نیروهای ترکیه را به عنوان یک نیروی اشغالگر می بیند به این دلیل که این نیروها بدون هماهنگی قبلی یا توافقی با دولت عراق به بعشیقه فرستاده شدند. الهاشمی افزود: ترکیه می خواهد موصل را کنترل کند تا یک منطقه حائل ایجاد کند تا بتواند جنگجویان پ ک ک را هدف قرار دهد.
منبع: الجزیره
