فلسطین، کووید 19 و معامله ی قرن
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام
با رونمایی از چارچوب کلی طرح دولت ترامپ برای فلسطین که تحت عنوان “معامله قرن” شناخته می‌شود، این طرح آمریکایی به پر مخاطب‌ترین خبر رسانه‌های دنیا تبدیل شد. این طرح نسبت به طرح‌های دولت‌های گذشته آمریکا که تحت عنوان روند صلح خاورمیانه معرفی شده بودند تفاوت‌هایی دارد. مهم ترین تفاوت آن این است که ترامپ اساس طرح خود را بر مسایل اقتصادی بنا نهاده است. طرحی که هزینه ی اجرای آن حدود 50 میلیارد دلار تخمین زده شده است و در ظاهر توسعه ی فلسطین را در دستور کار دارد. اما با وجود مخالفت های بسیار با این طرح، درکشاکش درگیری جهان با گسترش روزافزون ویروس کرونا، به نظر می رسد رژیم صهیونیستی فرصتی برای پیش برد معامله ی قرن، دور از توجه رسانه ها پیدا کرده است. در سرزمین های فلسطینی، اسرائیل تمام ورود و خروج ها از کرانه باختری گرفته تا غزه را تحت کنترل دارد. هفته گذشته این رژیم، مناطق تحت کنترل فلسطین را به بهانه “محدود کردن گسترش” ویروس کرونا مسدود کرد و این باعث شد که بیت لحم به طور کامل قرنطینه شود. برای فلسطینیان واضح است که اسرائیل به بهانه ی جلوگیری، از شیوع ویروس کرونا به عنوان فرصتی برای سختگیری بیشتر بر ساکنان فلسطین و تسریع در الحاق سرزمین فلسطینی های استفاده می کند. این در حالیست که رژیم صهیونیستی هفته ی گذشته برای شهرک نشینان اسرائیلی مجوز حمله به غیرنظامیان فلسطین را صادر کرد و این امر تلاش های فلسطینان برای مبارزه با این بیماری را پیچیده تر می کند. در واقع ارتش اسرائیل برای به کار بستن بیشتر محدودیت های رفت و آمد برای فلسطینی ها، از بهانه ویروس کرونا استفاده می کند. این درحالیست که مقررات منع آمد و شد باید یک موضوع بهداشت عمومی باشد به گونه ای که در کلیه ی سرزمین های اشغالی و به همان اندازه برای اسرائیلی ها هم اعمال شود، اما شبکه ی الجزیره روز گذشته گزارش داد مهاجران یهودی که در کرانه باختری، و فقط چند صد متر از مناطق عرب نشین زندگی می کنند؛ با این محدودیت ها روبرو نیستند. ظاهراً اسرائیلی ها معتقدند که می توانند از شرایط فعلی برای اجرای “معامله قرن” آمریکا استفاده کنند. اعمال محدودیت های اسرائیل در مورد رفت و آمد در مناطق فلسطینی، در واقع هشدار اولیه درباره وضعیتی است که احتمالا پس از عملی شدن توافق دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده در فلسطین شکل خواهد گرفت.
نکته ی دیگر این است که در واقع گسترش ویروس کرونا در جهان می تواند به فرصتی برای رژیم صهیونیستی تبدیل شود که در سایه ی توجه افکار عمومی به این ویروس، و درگیری سیاستمداران با آن، اهداف خود را در اجرای معامل هی قرن به آرامی پیش ببرد. از آن گذشته کرونا ویروس و تبعات رکودی آن بر اقتصاد جهان میتواند به بهانه ای برای ایالات متحده برای عدم عمل به تعهدات اقتصادی خود در برابر فلسطینیان در توافق موسوم به معامله قرن تبدیل شود. فرید تاماله روزنامه نگار ساکن کرانه ی باختری در خصوص اقدامات اخیر رژیم صهیونیستی به بهانه ی جلوگیری از شیوع ویروس کرونا به وب سایت وسائق می گوید: برای من، به عنوان یک فلسطینی که تحت اشغال اسرائیل متولد و بزرگ شده است، ممنوعیت های جدید رفت و آمد، بیشتر از آنکه به اقدامی در راستای سلامت عمومی باشد، تداعی کننده خاطرات مربوط به محاصره های تحمیل شده توسط رژیم اسرائیل در سرزمین های فلسطینی، به ویژه در جریان انتفاضه دوم است. در آن دوره، ارتش اسرائیل جوامع فلسطینی را محاصره کرده و زندگی ما را به یک کابوس غیرقابل تحمل تبدیل کرد و در معرض سرکوب شدید قرار داد. وی همچنین عنوان می کند که در سال 2002، در زادگاه من در غیرا در شمال کرانه باختری، دختر تازه متولد شده من لینا به عفونت ویروسی منجر شد که باعث اسهال و تب شدید برای چند روز شد. اما ما به دلیل ممانعت سربازان اسرائیلی نتوانستیم او را به بیمارستان یا پزشک برسانیم. یک سال بعد، متوجه شدیم که این عفونت درمان نشده، باعث نارسایی مزمن کلیه شده و نجات جان وی نیازمند پیوند کلیه است. محدودیت های فعلی به طور مشابه می تواند برای فلسطینیان مبتلا به ویروس کرونا، مانند دختر من مشکلات جدی ایجاد کند. به گزارش روزنامه تایم اسرائیل، تاکنون بیشتر موارد کروناویروس در سرزمین های اشغالی یهودی نشین گزارش شده است و این تعداد در کرانه ی باختری به مراتب کمتر است. در همین راستا میدل ایست آی هم گزارش می دهد که بیش از 2500 پرونده مبتلایان در اسرائیل، در مقایسه با کمتر از 100 مورد در سرزمین های فلسطینی به ثبت رسیده است. با این حال، با وجود بحران بی سابقه سلامت و اقدامات گسترده ای برای انزوای اجتماعی، به گفته ی گروه حقوق بشری بتسلیم، پلیس اسرائیل”اکنون ، بیشتر از همه ی زمانها از تشدید و سوء استفاده در اعمال مجازات جمعی علیه فلسطینیان” در قدس شرقی استفاده می کند.
در هفته های گذشتته نیز با حملات علیه چوپان ها و کشاورزان فلسطینی، میزان خشونت از سوی شهرک نشینان یهودی افزایش یافته است. در منطقه بیت لحم، جایی که فلسطینی ها تحت قرنطینه سخت زندگی می کنند مهاجران اخیرا صدها درخت متعلق به فلسطینیان را قطع کرده اند. ارتش اسرائیل همچنین اخیراً به رغم تصمیم دولت خودگردان فلسطین مبنی بر بستن اماکن گردشگری و ممنوعیت تجمعات درتلاش برای مقابله با شیوع ویروس کرونا، حضور مهاجران یهودی را در یک مکان باستانی در روستای سباستیا در شمال کرانه باختری را مجاز دانسته است. در این میان به گفتهی ساکنان محلی، اسرائیل روند ساخت جاده هایی برای شهرک نشینان در نزدیکی دهکده ای در جنوب نابلوس را طی هفته ی گذشته شتاب داده است. تلاشی آشکار برای ایجاد مناطق تعریف شده در توافق موسوم به معامله ی قرن. از طرفی در غزه، که تعداد معدودی از موارد کرونا ویروس به ثبت رسیده است، نگرانی های جدی در مورد ظرفیت سیستم مراقبت های بهداشتی وجود دارد که قبل از چالش کرونا هم به دلیل محاصره رژیم صهیونیستی در حالتی بحرانی قرار داشت. گذشته از آن مقامات اسرائیلی اخیرا گزارش دادند كه چهار زندانی فلسطینی پس از تماس با یك بازپرس اسرائیلی كه ناقل کوید 19 بود، به كورونا ویروس، در یك زندان اسرائیل آلوده شده اند. در حال حاضر بیش از 5،000 فلسطینی، از جمله زنان و کودکان در زندانهای اسرائیل نگهداری می شوند که بسیار قدیمی، کثیف، پر ازدحام و فاقد امکانات بهداشتی اولیه هستند. در خصوص شرایط فلسطینیان در زندان های اسرائیل، تامر به الجزیره می گوید: “در سال 1991، در جریان انتفاضه اول من در سن 17 سالگی توسط ارتش اسرائیل دستگیر شدم. محققان 39 روز با استفاده از تمام ابزارهای جسمی و روانی، مرا شکنجه کردند. من از اوایل شاهد شرایط انفرادی در یک سلول بسیار کوچک، فاقد سرویس بهداشتی و کثیف و بدون پنجره و تغذیه ی به شدت ناسالم بودم. شرایطی که سلامتی من را تا به امروز هم تحت تاثیر قرار داده است. شواهد حاکی از آنست که تحرکات رژیم صهیونیستی در راستای اجرای معاملهی قرن طی دو هفته ی گذشته شدت بیشتری یافته است. این اقدامات طیف گسترده ای شامل قوانین سختگیرانه ی رفت و آمد در مناطق عرب نشین، تا مجوزهای اعمال خشونت در مناطق فلسطینی و افزایش ساخت و سازهای جاده ای در راستای طرح جداسازی منطقه ای در معامله ی قرن را در بر دارد، که در سایه بی توجهی رسانه های جهانی، می تواند عملیاتی شود. امروز فلسطینی ها در دو جبهه می جنگند: یکی در برابر همه گیری ویروسی به نام کرونا و دیگری در مقابل اشغال و رفتار تبعیض آمیز ارتش اسرائیل. با این وجود، شاید یک نتیجه مثبت از شیوع اخیر ویروس کرونا این است که با اعمال مقررات سختگیرانه رفت و آمد در بسیاری از کشورها، توجه مردم جهان به مقررات منع آمد و شد که دهه هاست برای مردم فلسطین به یک روزمرگی تبدیل شده است جلب می شود.
