گروه تروريستي مائوته و رؤياي خلافت اسلامي در جنوب فيليپين، دكتر علي اكبر ضيائي
كارشناس ارشد گروههاي افراط گراي ديني در جنوب شرق آسيا
موسسه آینده پژوهی جهان اسلام
گروه تروريستي مائوته و رؤياي خلافت اسلامي در جنوب فيليپين
فيليپين در سالهاي گذشته با گروههاي جدائي طلبي چون جبهه ملي آزاديبخش مورو و جبهه اسلامي آزاديبخش مورو و فعاليت هاي تروريستي هم پيمان داعش به نام گروه ابوسياف و گروه هايي كه براي استقلال بنگسامورو از فليپين تلاش مي كنند روبرو بوده است. جزاير جنوبي فيليپين يعني ميندانائو كه بسياري از مسلمانان فيليپين در آن منطقه زندگي مي كنند همواره محل بروز خشونت هاي مذهبي و تردد نيروهاي جهادي از منطقه خاورميانه براي سازمان دهي افراط گرايان ديني تحت لواي سلفيسم و وهابي گري بوده است. جنگل هاي انبوه منطقه و دسترسي به آب هاي آزاد و فقر اجتماعي و بيكاري در ميان جوانان و مطالبات مسلمانان در منطقه زمينه را براي نفوذ حركت هاي افراط گراي ديني فراهم آورده است. بدين معني كه زماني جماعت اسلامي جنوب شرق آسيا به دنبال سازماندهي گروه هاي اسلامي و جهادي در منطقه بودند و پس از قدرت يافتن شبكه هاي القاعده در خاورميانه همين مطالبات بومي و محلي به سمت و سوي القاعده سوق داده شد و اين جريان پس از ضعف القاعده در منطقه به سمت داعش گرايش پيدا كرد و اكنون با شكست داعش در خاورميانه سخن از دولت اسلامي بنگسامورو در محدوده فيليپين و در حد گسترده تري در آينده ايجاد دولت اسلامي نوسانترا در جنوب شرق آسيا به ميان آمده است. نكته كليدي در همه اين جريانات سيطره تفكر سلفي گري و وهابي گري در وهله نخست و سپس مطالبات محلي و بومي در پوشش يك حركت نظامي جدايي طلبانه مي باشد و شكست هر گروه سبب زايش گروهي ديگر با نامي جديد مي گردد، و علت عدم نابودي اين حركت ها و تغيير شكل سيّال آنها موجود بودن علل تشكيل اين جريانات يعني اعتقادات سلفي و مطالبات محلي و بومي براي استقلال و ايجاد حكومت مستقل بر اساس تعاليم سلفي مي باشد و تا زماني كه اين دو دليل اصلي وجود دارند نبايد انتظار داشته باشيم كه اساس اين جريانات به طور كلي ازبين بروند. گسترش خزنده تفكرات سلفي در منطقه جنوب شرق آسيا در سه سال اخير روند تندتري به خود گرفته و اين شتاب بي ارتباط با شكست هاي مكرر داعش در منطقه خاورميانه نيست و اصول فكري “جماعت توحيد و هجرت” در مصر كه بعدا توسط ابومصعب زرقاوي براي بنيان گذاري داعش به عاريت گرفته شد به ما مي گويد كه هجرت و حركت از منطقه اي به منطقه ديگر جزو اصول نخستين اين حركت مي باشد و جبهه دوم داعش پس از خاورميانه به مراحل نهائي خود براي بروز يك خطر جدي به عنوان دولت اسلامي نوسانترا در جنوب شرق آسيا نزديك شده است. خطري كه شكل آينده داعش در جنوب شرق آسيا براي مسلمانان خاورميانه و در نهايت مردم صلح دوست جهان ايجاد خواهد نمود بسيار بيشتر از مشكلات و مصائبي است كه هم اكنون براي مردم سوريه و عراق و ليبي و افغانستان ايجاد كرده اند. اكنون نگاه كوتاهي به تحولات جريانهاي افراط گراي ديني در منطقه جنوب فيليپين بويژه گروه تروريستي مائوته اشاره خواهيم نمود.
گروه مائوته كه تحت عنوان دولت اسلامي لانائو نيز شناخته مي شود يك گروه افراطي ديني در منطقه مسلمان نشين جنوب فيليپين مي باشند. اين گروه عموما از اعضاي جبهه آزاديبخش اسلامي مورو و ديگر گروه هاي جهادي خارجي تشكيل شده است. رهبري دولت اسلامي يا دعوت اسلامي با مركزيت منطقه لانائو دل سور در جزائر ميندانائو واقع در جنوب فيليپين با فردي به نام عبدالله مائوته بوده است. نخستين بار نام اين گروه در درگيري با ارتش فيليپين در فوريه 2016 در رسانه ها مطرح شد كه در نهايت ارتش توانست مقر اصلي آن گروه در منطقه بوتيگ واقع در منطقه مركزي لانائو دل سور را تصرف نمايد و در جريان آن درگيري عمر برادر عبدالله مائوته كشته مي شود. برخي منابع محلي از زنده بودن عمر و مخفي شدن در يكي از اردوگاه هاي گروه در جزاير ميندانائو خبر داده اند. پس از اين درگيري ها بودكه گروه مائوته براي نظارت بر منطقه بوتيگ بمب هاي قابل كنترل از راه دور را در مسير منتهی به اين منطقه قرار دادند تا مانع نفوذ ارتش گردند. بر اساس گفته منابع نظامي فيليپين نخستين درگيري بين گروه مائوته با نظاميان فيليپين در زماني اتفاق افتاد كه گروه هاي شورشي به يكي از ايستگاه هاي كنترل امنيتي در منطقه مادالوم واقع در استان لانائو دل سور حمله كردند. منابع نظامي تعداد شورشيان مائوته را حدود 100 نفر تخمين مي زنند كه توسط گروه هاي وابسته به داعش در خارج از فيليپين به اسلحه و مواد انفجاري مجهز شده اند. اين گروه با جماعت اسلامي جنوب شرق آسيا كه از گروه هاي هم پيمان القاعده و متشكل از اقوام ملايو مي باشند همكاري نزديكي داشته است. گروه هاي هم پيمان القاعده در جنوب شرق آسيا چون گروه ابوسياف و دولت اسلامي مائوته پس از كاهش نفوذ القاعده در جهان با كشته شده بن لادن به داعش گرايش پيدا كرده اند و با پرچم سياه هويت خود را نشان داده اند. اگرچه شهردار بوتيگ ابراهيم ماكاداتو طي خبري در ماه اوريل 2016 اعلام نمود كه گروه هاي شورشي مائوته با داعش ارتباط ندارند، اما علائم و شواهد نشان مي داد كه از پاك سازي اردوگاه هاي گروه مائوته اسناد و مداركي به دست ارتش فيليپين افتاد كه نشان مي داد اين گروه به دنبال ايجاد ارتباط قوي با سران داعش در سوريه و عراق مي باشند. جبهه آزاديبخش اسلامي مورو همان ابتدا نيز اين گروه پيوند عميقي با داعش داشت و در جريان سربريدن رئيس پليس شهر مالابانگ در تاريخ 24 مه 2017 نيز پرچم سياه توسط اعضاي گروه مائوته در شهر برافراشته شده است. در جريان رخدادهاي منطقه بوتيگ با گروه مائوته روابط تشكيلاتي قوي داشته است و هر دو گروه روابط خانوادگي و نسبي متعددي را با يكديگر ايجاد كرده اند. عزيسا روماتو – همسر معاون واحد نظامي جبهه آزاديبخش اسلامي مورو عالم عبدالعزيز ميمبانتاس كه قبرش در بوتيگ است – نسبت دختر عمويي با برادران عمر و عبدالله مائوته دارد. بنيان گذاران گروه مائوته يعني عمر و عبدالله مائوته پيش از تشكيل گروه مذكور به عنوان اعضاي فعال جبهه آزاديبخش اسلامي مورو فعاليت مي كردند. گروه مائوته در بكارگيري كودكان جهت اهداف نظامي خود مهارت زيادي دارند و در تبليغات رسانه اي خود بيشتر به بيانيه خودمختاري قانون بنگسامورو در شانزدهمين كنگره فيليپين در 11 سپتامبر 2014 اشاره مي نمايند. در آوريل 2016 گروه مائوته تعداد 6 كارگر كارخانه چوب بري را ربودند و سر دو نفر آنان را در منطقه بوتيگ بريدند. سه نفر از اعضاي گروه مائوته در 3 اكتبر 2016 به اتهام دست داشتن در جريان بمب گذاري شهر داوائو توسط پليس دستگير شدند كه بر اساس گفته معاون وزارت دفاع فيليپين گروه مائوته ارتباطاتي را با گروه تروريستي ابوسياف داشته و احتمالا ارتباطاتي را با داعش نيز برقرار كرده است. رئيس جمهور فيليپين در برنامه زنده تلويزيوني در تاريخ 28 نوامبر 2016 رسما اعلام كرد كه گروه مائوته با داعش هم پيمان شده است. در 23 مه 2017 گروه مائوته به شهر ماراوي در فيليپين حمله كردند و تعدادي از منازل را به آتش كشيدند و در اين حملات 5 سرباز فيليپيني و 2 پليس و 2 شهروند فيليپيني كشته و تعدادي زخمي و مجروح شدند و يك مسجد طعمه حريق شد و يك بيمارستان نيز به تاراج رفت. بنا به گفته مقامات فيليپيني رهبر سابق گروه ابوسياف ايسنيلون هاپيلون نيز در ميان حمله كنندگان ديده شده است. اعضاي گروه مائوته با برافراشتن پرچم داعش در شهر ماراوي بر تردد هاي داخل شهر نظارت مي كردند، اما دولت فيليپين از عقب نشيني اين گروه خبر داده اند و در جريان حمله مائوته تعداد 107 زندانی را از دو زندان شهر ماراوی در جزیره میندانائو که اکنون حکومت نظامی در آن برقرار شده است فراری دادند.
